گروه مدیریت، برنامه ریزی و کنترل پروژه پیکران
نگرشی نوین به کنترل پروژه توسط اساتید با تجربه
دلایل تاخیرات در پروژه نسبت به برنامه زمان بندی مصوب (Baseline)
دلایل تاخیرات در پروژه نسبت به برنامه زمانبندی مصوب (Baseline)
موضوع: تاخیرات در پروژه
با تجربه بیش از ۱۵ سال کار در مگاپروژههای ملی و صنعتی، همیشه مشاهده میکنم که تاخیرات زمانی در پروژهها نسبت به برنامه زمانبندی اولیه و مصوب پروژه یا همان برنامه اصلی (Baseline) وقوع میکند.
تغییرات مکرر و تاثیر آنها باعث تاخیرات در پروژه :
تغییرات مکرر در پروژهها و نیاز به بازنگری زمانبندی باعث تاخیرهای مکرر شده و فرآیند برنامهریزی و کنترل پروژه را دچار مشکل کرده است. به عنوان مثال، در برخی از پروژهها تاخیرهایی با ارزش سه برابر زمان تعیین شده در قرارداد و هزینه بیش از دو برابر بودجه پیشبینی را شاهد میشویم.
فرهنگ توجیه تاخیرات:
مسئله فرهنگی نیز نقش مهمی در تاخیرات پروژه ایفا میکند. توجیه تاخیرات و تنظیم زمان به طور غیرصادق به ویژه در برنامههای روزمره باعث تضعیف فرهنگ کار تیمی و مسائل اخلاقی میشود.
انتخاب پیمانکاران صحیح:
انتخاب پیمانکاران با صلاحیت و تجربه مهمی در پیشگیری از تاخیرات دارد. انتخاب پیمانکاران صرفاً بر اساس قیمت پایین در مناقصه بدون توجه به توانمندیهای فنی و مالی میتواند منجر به تاخیرات و کیفیت پایینتر اجرای پروژه شود.
بیثباتی شرایط سیاسی و اقتصادی:
تغییرات ناگهانی در شرایط اقتصادی و سیاسی میتواند تاخیرات در پروژهها را تسریع کند. افزایش ناگهانی قیمتها و افزایش هزینهها، تأخیر در تأمین کالاها و مواد و دیگر مشکلات مشابه میتواند پیامدهای منفی بر پروژه داشته باشد.
مدیریت و رهبری ضعیف:
مدیریت پروژه نیز بسیار اهمیت دارد. یک مدیر پروژه ناکارآمد و ناشناخته به اصول مدیرت پروژه میتواند منجر به تاخیرات شود. بدون استراتژی مشخص، توانایی جذب منابع مناسب، و عدم آشنایی با جزئیات فنی پروژه، اتمام به موقع پروژه غیرممکن میشود.
برنامهریزی ضعیف:
برنامهریزی نادرست و عدم تأمین نظرات ارکان پروژه در آن میتواند منجر به تاخیرات شود. برنامهریزی باید با مشارکت متخصصان پروژه و با توجه به نیازهای واقعی پروژه انجام شود.
ذینفعان منفی:
ذینفعان منفی میتوانند توانایی پروژه را تضعیف کنند. افراد یا سازمانهایی که میخواهند اتمام پروژه به موقع را متوقف کنند، با معانعت و تاخیر در هر اقدامی تاخیرات ایجاد میکنند.
طراحی ضعیف:
مشکلات در طراحی میتواند تاخیرات در پروژه ایجاد کند. اشکالات در نقشهها و مدارک و همچنین تغییرات در آنها منجر به تاخیرها در اجرا و تأخیر در تأمین تجهیزات مهم شود.
کارفرمای بی پول:
تأخیر در پرداختهای پروژه و از پیش پرداخت تا پرداخت به موقع صورت وضعیتها تأثیرات منفی دارد و میتواند اجرای پروژه را کند کند.
نیاز به تصمیمگیری موفق:
تاخیرات در پروژهها نتیجه از ترکیب عوامل مختلف است و نیاز به تصمیمگیریهای موفقانه دارد تا این تاخیرات کاهش یابند. اصول مدیریت پروژه بهبود اجرای پروژه و پیشبینی تاخیرات را تسهیل میکند.
برخورد با این چالشها و تصمیمگیریهای دقیق و هوشمندانه میتواند به موفقیت پروژهها کمک کند و تاخیرات را به حداقل رساند.
تاخیرات در پروژهها موضوعی مهم در مدیریت پروژه است و میتواند به شکلهای مختلفی ایجاد شود. دلایل تاخیرات متنوعی دارند و باید به طور دقیق بررسی شوند تا بتوان از آنها پیشگیری کرد.
در زیر تعدادی از اصلیترین دلایل تاخیرات در پروژه را بررسی خواهم کرد:
1. تغییرات در پروژه: اغلب تغییرات در پروژه، از جمله تغییر در اسکوپ، نیازهای مشتری یا فنی، میتوانند به تاخیر انجام پروژه منجر شوند. این تغییرات نیاز به بازنگری زمانبندی و منابع دارند.
2. بودجه ناکافی: در برخی موارد، بودجه مخصوص به پروژه کافی نیست و این موجب تاخیر در تأمین منابع و اجرای پروژه میشود.
3. مشکلات در تأمین منابع: تاخیر در تأمین منابع انسانی، تجهیزات، یا مواد مورد نیاز برای پروژه میتواند باعث تاخیرات شود.
4. مشکلات فنی و فناوری: مشکلات فنی، به ویژه در پروژههای پیشرفته تکنولوژیکی، میتوانند منجر به تاخیر شوند. به عنوان مثال، مشکلات در توسعه نرمافزار، اشکالات در سختافزار، یا مشکلات در ادغام تکنولوژیهای جدید.
5. تعارض در منابع: اگر منابع انسانی برای انجام پروژه به طور همزمان در پروژههای دیگر نیز مشغول باشند، تعارض منابع ایجاد میشود و ممکن است منجر به تاخیرات شود.
6. مشکلات در مدیریت پروژه: مدیریت نامناسب پروژه، از جمله برنامهریزی ناصحیح، نقشهریزی ضعیف، یا کنترل ناکافی میتواند به تاخیرات منجر شود.
7. عوامل محیطی: عوامل محیطی مانند تغییرات آبوهوا، حوادث طبیعی، یا مشکلات سیاسی و اقتصادی میتوانند تأثیر منفی بر روی پروژه داشته باشند.
8. مدیریت انتظارات نامناسب مشتری: مشتریان گاهی انتظارات غیر واقعی از پروژه دارند و این میتواند منجر به تضعیف برنامه زمانی و تاخیر شود.
9. مسائل قانونی و تنظیمی: مسائل حقوقی و تنظیمی مانند تغییرات در قوانین و مقررات ممکن است به تاخیرات منجر شوند.
10. مسائل خارجی: تأخیرات ناشی از مسائل خارجی مانند تغییرات در بازار، تحریمها، یا مشکلات جهانی نیز ممکن است به پروژه تأثیر بگذارند.
در نهایت، تاخیرات در پروژهها از نظر مدیریت پروژه میتوانند با برنامهریزی دقیق، کنترل موثر، و راهبردهای مناسب کاهش یابند. همچنین، شناختن دقیق عوامل تاخیر و ایجاد برنامههای اقدام برای پیشگیری از آنها از اهمیت بسیاری برخوردار است.
موضوع : دلایل تاخیرات در پروژه نسبت به برنامه زمانبندی مصوب (Baseline)
آرش بیاضیان سرکندی
گروه مدیریت پروژه پیکران
